A oto kilka wskazówek jak mówić żeby dzieci nas słuchały:
1. Uczucia, emocje
♦ słuchaj uważnie: czasem dziecku wystarczy milczący słuchacz, żeby samo dostrzegło problem i znalazło jego rozwiązanie
♦ nazwij uczucia: określ je. Słowa, takie jak: “Nie przejmuj się, Przecież cię nie boli” – nikogo nie pocieszą. Jeśli zamiast tego powiesz:“Widzę, że jest ci przykro, To bardzo smutne” – dziecko poczuje się zrozumiane, samo też lepiej zrozumie to, co czuje
♦ akceptuj uczucia: za pomocą “słów kluczy”: zamiast: “Uderzył cię? A tyle razy mówiłam, żebyś się z nim nie bawił, ale ty ciągle wszystkich zaczepiasz…”, użyj “słów kluczy”- pełnych zrozumienia i uwagi, np. “aha, oooo, rozumiem, hmm”
♦ akceptacja uczuć nie oznacza akceptacji złych zachowań: “Widzę, że jesteś na mnie zły. Powiedz mi to słowami, nie pięściami”
2. Współpraca
♦ opisz co widzisz, przedstaw problem: “Widzę mokrą podłogę w łazience”
♦ udziel informacji: “Ścierka jest tam”
♦ powiedz to jednym słowem: “Podłoga”
♦ powiedz, co czujesz: “Nie lubię, kiedy krzyczysz”
♦ napisz liścik: “Drogi Janku! Jestem głodny. Twój pies”
3. Zamiast kar (w sytuacji niepożądanego zachowania dziecka)
♦ zaangażuj dziecko do pomocy: np. dziecko wyrywa zabawki kolegom w piaskownicy – “Pomóż mi budować zamek”
♦ wyraź zdecydowany sprzeciw: nie atakując charakteru- “Zabierasz zabawki dzieciom, nie podoba mi się takie zachowanie”
♦ powiedz, co czujesz: “Wyrywanie innym zabawek jest nieprzyjemne”
♦ zaproponuj wybór: “Jeśli chcesz nadal bawić się w piaskownicy, przestań tak robić”
♦ przejmij inicjatywę, daj odczuć dziecku konsekwencje złego zachowania: “Widzę, że wybrałeś powrót do domu” i opuszczacie piaskownicę. Następnego dnia, nie idziecie do piaskownicy. Na pytanie dziecka “Dlaczego?”, poproś, żeby się zastanowiło
4. Samodzielność
♦ dawaj dziecku możliwość wyboru, samodzielnego podejmowania decyzji: “Wolisz założyć skarpetki z autem czy w paseczki?”
♦ doceń wysiłek, jaki dziecko wkłada w wykonanie zadania: “Zapięcie wszystkich guzików to sztuka”
♦ pozwól, aby dziecko samo znalazło odpowiedź: nie dawaj zbyt szybko gotowych odpowiedzi; wskaż “źródła”, niech także inni staną się autorytetami
♦ nie odbieraj nadziei: “Więc marzysz o karierze piłkarza?”
5. Pochwały
♦ opisz, co widzisz lub czujesz: bez ogólników typu: “Jesteś grzecznym chłopcem”, użyj natomiast: “Widzę, że wszystkie autka postawiłeś na półce. Lubię patrzeć na taki porządek”
♦ dodaj do opisu podsumowanie: “Prosiłam cię, żebyś za kwadrans przyszedł na obiad i jesteś. To nazywam punktualnością!”
6. Role i etykietki
♦ uwolnij dziecko od etykietek: stwórz sytuację, w której dziecko (i inni) spojrzy na siebie inaczej; gdy dziecko uważa się za niezdarne: “Muszę to naprawić, mógłbyś mi pomóc?”; gdy dziecko ma zwyczaj marudzić: “Podoba mi się, kiedy spokojnie mówisz o swoich potrzebach, tak jak teraz”
♦ pozwól dziecku słyszeć, jak je chwalisz przed innymi: w rozmowie przez telefon: “Och, żebyś widział swojego syna, jak się zachowywał dzisiaj w piaskownicy: dzielił się zabawkami, wspólnie z kolegą zbudował zamek” – gdy dziecko ma kłopoty ze współdziałaniem
♦ pokaż zachowanie godne naśladowania: “Mam tyle pracy i nie wiem jak się do tego zabrać. Już wiem, ułożę sobie plan działania” – gdy dziecko jest niezorganizowane
Źródło: “Jak mówić żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać żeby dzieci do nas mówiły”-Adele Faber,Elanie Mazlish
Kilka uwag o tym w jaki sposób warto się uczyć
Jeśli macie zamiar uczyć się tak, aby:
♦ wyrwani do odpowiedzi na lekcji umieć dobrze odpowiedzieć
♦ po lekcji przez dłuższy okres czasu pamiętać o tym, czego się nauczyliście
♦ przed sprawdzianem czy klasówką minimalną ilość czasu poświęcać na powtórzenie materiału i mimo to uzyskać dobrą ocenę.
To pamiętajcie, że:
♦ nauka rozpoczyna się na lekcji (uwaga i aktywny udział w lekcji zaoszczędzą Wam sporo czasu, który musielibyście poświęcić na samodzielne opanowywanie nowego materiału, no i jak dobre wrażenie zrobicie!)
♦ powtarzanie jest matką nauki (niestety nie da się tego uniknąć; mamy taki a nie inny mózg).
Jak powtarzać?
♦ Po powrocie ze szkoły i krótkim odpoczynku staraj się przypomnieć o czym uczyliście się na lekcji, dopiero potem “przekartkuj” podręcznik i zeszyt. Warto wtedy odrobić pisemne zadanie.
♦ W przeddzień lekcji, postaraj się znowu przypomnieć, co robiliście na ostatniej lekcji, a następnie czytaj ze zrozumieniem krótkie fragmenty z podręcznika i po ich przeczytaniu sprawdzaj ile udało się zapamiętać z tekstu, zwracaj uwagę na rysunki, wykresy i schematy, konfrontuj z nimi tekst.
♦ Przed sprawdzianem wystarczy przejrzeć podręcznik, zeszyt, rozwiązać kilka testów, a jeszcze lepiej napisać kilka różnego typu testów rozpoczynając od najprostszych, czyli tzw. testów wyboru (pamiętaj o rysunkach).
Czy to już wszystko? NIE!!!
Twój tydzień powinien być rozsądnie zaplanowany, zgodnie z planem lekcji i zajęć pozalekcyjnych.
Przed przystąpieniem do nauki musisz nastawić się do niej pozytywnie; dużo łatwiej, przyjemniej i szybciej będziesz się uczyć.
W ciągu nauki rób krótkie przerwy, a naukę łatwiejszych i trudniejszych przedmiotów “przeplataj”.
Pamiętaj o wypoczynku i regeneracji organizmu, duży wysiłek fizyczny odstresowuje, podobnie jak kontakt z przyrodą, pływanie, taniec i odpowiednia muzyka. Pamiętaj o odpowiedniej ilości snu przed północą!
Unikaj zaległości w nauce; są powodem wielu niepotrzebnych napięć i stresów. Wynikające z zaległości braki dają o sobie znać w najmniej odpowiednich momentach.
Będziesz się mniej męczyć przy nauce jeśli zapewnisz sobie: odpowiednie oświetlenie, prawidłową postawę (odpowiednia wysokość stołu i krzesła) i ciszę.